Ai cũng nỗ lực tìm kiếm cho mình một bến bờ hạnh phúc, một sự đồng điệu trong mối quan hệ hôn nhân của mình. Và nếu vợ hoặc chồng, một trong hai người đã bị Tòa án tuyên bố mất tích và người còn lại thiết lập mối quan hệ hôn nhân với người khác. Nhưng nếu người bị tuyên bố đã chết trở về thì mối quan hệ giữa hai người như thế nào và mối quan hệ hôn nhân mới được giải quyết ra sao? Các bạn cùng theo dõi bài viết sau đây để có câu trả lời cho mình nhé!

1. Tuyên bố một người mất tích như thế nào?

1.1 Thông báo tìm kiếm người vắng mặt

Một người mà biệt tích 02 năm liền trở lên mặc dù đã áp dụng đầy đủ các biện pháp thông báo, tìm kiếm theo quy định nhưng vẫn không có tin tức xác thực về việc người đó có còn sống hay chết.

Như vậy, để có thể yêu cầu Tòa án tuyên bố một người mất tích thì những người có quyền và lợi ích liên quan của người biệt tích đã phải có thông báo tìm kiếm người vắng mặt theo quy định.

Điều 64:Yêu cầu thông báo tìm kiếm người vắng mặt tại nơi cư trú và quản lý tài sản của người đó

Khi một người biệt tích 06 tháng liền trở lên thì những người có quyền, lợi ích liên quan có quyền yêu cầu Tòa án thông báo tìm kiếm người vắng mặt tại nơi cư trú theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự và có thể yêu cầu Tòa án áp dụng biện pháp quản lý tài sản của người vắng mặt tại nơi cư trú quy định tại Điều 65 của Bộ luật này.

Và hiểu như thế nào là biệt tích? Là việc một người vắng mặt tại nơi cư trú và không một ai biết được hiện người đó đang ở đâu, không có bất cứ xác nhận nào về việc người đó còn sống hay đã chết. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến vắng mặt như bỏ nhà ra đi, đi lạc khỏi nơi cư trú,… Vì vậy mà việc thông báo tìm kiếm là rất cần thiết và thông báo tìm kiếm phải được diễn ra liên tục, không gián đoạn trong thời hạn 06 tháng kể từ ngày biết được tin tức cuối cùng của người đó.

2. Tuyên bố một người mất tích

Khi đã thực hiện đầy đủ các biện pháp thông báo, tìm kiếm theo quy định của pháp luật nhưng vẫn không có tin tức xác thực về việc người đó còn sống hay đã chết thì trong thời hạn 02 năm tính từ ngày biết được tin tức cuối cùng về người đó người có quyền, lợi ích liên quan có thể yêu cầu Tòa án tuyên bố người đó mất tích.

Điều 68. Tuyên bố mất tích

1. Khi một người biệt tích 02 năm liền trở lên, mặc dù đã áp dụng đầy đủ các biện pháp thông báo, tìm kiếm theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự nhưng vẫn không có tin tức xác thực về việc người đó còn sống hay đã chết thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan, Tòa án có thể tuyên bố người đó mất tích.

Thời hạn 02 năm được tính từ ngày biết được tin tức cuối cùng về người đó; nếu không xác định được ngày có tin tức cuối cùng thì thời hạn này được tính từ ngày đầu tiên của tháng tiếp theo tháng có tin tức cuối cùng; nếu không xác định được ngày, tháng có tin tức cuối cùng thì thời hạn này được tính từ ngày đầu tiên của năm tiếp theo năm có tin tức cuối cùng.

3. Quan hệ hôn nhân khi tuyên bố một người mất tích và khi người đó trở về

3.1 Quan hệ hôn nhân khi tuyên bố một người mất tích

Nếu một người bị Tòa án tuyên bố mất tích thì quan hệ nhân thân của người đó cũng tạm dừng. Theo quy định pháp luật thì vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố mất tích xin ly hôn thì Tòa án sẽ giải quyết cho ly hôn theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình.

 Sau khi được Tòa án giải quyết, cho ly hôn thì vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố mất tích có thể kết hôn với người khác. Và việc đăng ký kết hôn lần hai, quy định về thủ tục cũng như thẩm quyền đăng ký kết hôn cũng tương tự với lần đầu, nghĩa là sẽ do Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú của một trong hai bên thực hiện đăng ký kết hôn.

Điều 68. Tuyên bố mất tích

2. Trường hợp vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố mất tích xin ly hôn thì Tòa án giải quyết cho ly hôn theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình.

Tài sản của người bị tuyên là mất tích sau khi Tòa án giải quyết ly hôn sẽ được giao cho con thành niên hoặc cha mẹ của người mất tích quản lý. Nếu không có những người này thì giao cho người thân thích quản lý. Nếu không có người thân thích thì Tòa án sẽ chỉ định một người khác quản lý.

Để bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của vợ hoặc chồng của người bị Tòa án tuyên bố mất tích cũng như của người bị tuyên bố mất tích thì ta thấy quy định này là cần thiết.

3.2 Quan hệ hôn nhân khi người bị Tòa án tuyên bố mất tích trở về

Người bị Tòa án tuyên bố mất tích trở về hoặc có tin tức xác thực rằng người đó vẫn còn sống thì theo yêu cầu của người của người bị tuyên bố mất tích hoặc yêu cầu của người thân thích, người có quyền, lợi ích liên quan Tòa án sẽ ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố mất tích. Sau khi hủy bỏ quyết định nói trên thì tư cách chủ thể của người đó được khôi phục như ban đầu.

Điều 70. Hủy bỏ quyết định tuyên bố mất tích

1. Khi người bị tuyên bố mất tích trở về hoặc có tin tức xác thực là người đó còn sống thì theo yêu cầu của người đó hoặc của người có quyền, lợi ích liên quan, Tòa án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố mất tích đối với người đó.

3. Trường hợp vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố mất tích đã được ly hôn thì dù người bị tuyên bố mất tích trở về hoặc có tin tức xác thực là người đó còn sống, quyết định cho ly hôn vẫn có hiệu lực pháp luật.

Như vậy, quan hệ nhân thân của người đó cũng được khôi phục. Tuy nhiên, trong trường hợp vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố mất tích đã được Tòa án giải quyết cho ly hôn thì dù người đó có trở về hoặc có tin tức xác thực là còn sống thì quyết định cho ly hôn đó vẫn có hiệu lực. Điều này có nghĩa là quan hệ hôn nhân mới được xác lập sau khi Tòa án ra quyết định ly hôn đối với vợ/chồng và người bị tuyên bố mất tích vẫn được công nhận.